İnsanlar sağlıklı yaşamak için dengeli ve yeterli beslenmelidir. Dengeli ve yeterli beslenmenin karşılığı kişi için gerekli olan enerjiyi almakta gizlidir. İnsanların henüz doğduğu ilk andan itibaren büyümesi sonrasında gelişmesi için enerji gerekir. Besin enerjisi nedir? Enerji; besinlerin güneş enerjisini kimyasal süreçlerlerle işlenerek karbonhidrat, protein ve yağlara dönüştürmesidir. En basit şekliyle besinleri tüketiriz ardından sindirim sisteminde besin ögelerine ayrılır. Ardından kan yoluyla okside olur ve ardından enerji ortaya çıkar. Hücrelerin besinleri enerjiye dönüştürmesi ve enerji harcaması ise metabolizme olarak geçer. İşte bizlerin yaşamsal faaliyetleri için gerekli olan besin enerjilerinin en basit anlatımı budur. Peki besin enerjisi nasıl hesaplanır?


Besinlerin Enerji Değeri Nasıl Hesaplanır?

Besinlerin enerji değeri 4 yolla hesaplanır. Bu yöntemler; kalorimetre, proksimet analizler, besin enerjisini hesaplama ve besin bileşim cetveli olmaktadır. O halde bunlar arasında en merak edilenleri detaylı anlatarak besin enerjisi nasıl hesaplanır öğrenelim.


Bomba Kalorimetre ile Ölçüm Yaparak Besin Değerini Hesaplama

1900’lü yıllardan itibaren besin enerjisinin hesaplanmasında kullanılan yöntem kalorimetre olmaktadır. Kalorimetre besinde yanma sonucunda ortaya çıkan enerjiyi hesaplar. Bunun için besinden 1 g örnek alımı gereklidir. Bomba kalorimetre besinlerin brüt enerjisini ölçmeye yarar. Ancak gerçekte insan vücudu kalorimetreden çok daha az enerji kullanır. Ancak kalorimetre ile ölçümün gerçek insan vücudunu doğrudan yansıtmayıp sadece temsil olduğunu söylemek gerekir. Nitekim insan vücudunda besinler birbirini etkilerden kalorimetrede besinler tek başına ele alınır.



Besinlerin Enerji Yoğunluğu Nedir?

Besin enerjisi besinlerin enerji yoğunluğu olarak da geçer. Bunlar 100 g besindeki kaloriyi tanımlar. İnsanların dengeli ve yeterli beslenmesinde tercih ettiği karbonhidrat, protein ve yağlar bellidir. Peki hiç tükettiğiniz besinlerin enerji yoğunluğunu merak ettiniz mi? Sonuç besin enerjisi hesaplama teoride hoş gelse bile pratikte pek kolay olmamaktadır. İşte günlük tükettiğiniz besinlerin enerji yoğunluğu:


  • Saf yağlar: 900 kcal

  • Yağ, şeker ve un karışımını içerenler: 800-900 kcal arası

  • Saf karbonhidratlar: 400 kcal

  • Tahıllar ve kuru baklagiller: 350 kcal

  • Etler: 250-300 kcal

  • Peynir çeşitleri: 350-450 kcal

  • Yumru sebzeler ve meyveler: 80-90 kcal

  • Diğer taze sebzeler: 90 kcal


Bunlar ortalama kalori değerleri olup dengeli ve yeterli beslenmek isteyenler için besin değeri nedir öğrenmelerine yardımcıdır.